Proces gdyńskiej rewitalizacji Gdynia OdNowa ma szansę zdobyć nagrodę internautów w europejskim konkursie REGIOSTARS. Gdynia OdNowa jest jedynym tegorocznym polskim projektem zakwalifikowanym do finału pośród wszystkich 262 zgłoszeń z całej Europy! Z tej okazji prezentujemy Wam podobszary objęte rewitalizacją oraz zrealizowane na nich przedsięwzięcia. Zaczynamy od Oksywia.
Proces rewitalizacji prowadzony jest w oparciu o Gminny Program Rewitalizacji miasta Gdyni od 2017 r. Jego celem jest podniesienie jakości życia na sześciu obszarach miasta, na których zdiagnozowano wyzwania i potrzeby, m.in. społeczne i infrastrukturalne. Przedsięwzięcia rewitalizacyjne prowadzone są na sześciu podobszarach obejmujących części dzielnic Oksywie, Babie Doły, Chylonia, Witomino oraz Leszczynki.
Granice podobszaru objętego działaniami rewitalizacyjnymi wynikają z analizy wskaźników społecznych, przestrzennych i gospodarczych oraz szczegółowych konsultacji z mieszkańcami w 2016 roku. Diagnoza wykazała, że wsparciem rewitalizacyjnym na Oksywiu należy objąć część dzielnicy obejmującą szeroki teren, opierający się na ciągu ulic Śmidowicza, Arciszewskich, Dickmana, uwzględniającą również m.in. rejon ul. Żeglarzy, zespół dawnej wsi Oksywie i Osadę Rybacką. W granicach podobszaru rewitalizacji znajduje się najstarsza część Gdyni. Podobszar Oksywie jest też największym rejonem poddanym rewitalizacji – jego powierzchnia to ok. 193 ha.
Przez 7 lat intensywnych działań dzielnica uległa wyraźniej metamorfozie, zyskała na estetyce, a mieszkańcy odczuwają większe poczucie bezpieczeństwa, wygody i komfortu życia.
– Życie na Oksywiu diametralnie się zmieniło i to na lepsze. Rewitalizacja podniosła standardy życia w wielu miejscach i ludziom żyje się po prostu lepiej – mówi Monika Popiel, radna dzielnicy i mieszkanka Oksywia. – Zwiększenie bezpieczeństwa dzięki przebudowie ronda Dąbka-Bosmańska-Dickmana, powstanie Przystani Śmidowicza 49, wykonanie ciągu pieszego przy ul. Arciszewskich na wysokości kościoła św. Michała Archanioła spowodowało, że krajobraz jest nie tylko piękniejszy, ale również bardziej funkcjonalny i bezpieczny. To była dobra zmiana. Popatrzmy też w przyszłość, wierzę, iż wiele dobrego przed nami.
Jednym z podstawowych problemów części dzielnicy Oksywie była negatywna sytuacja związana z mieszkalnictwem komunalnym. Zdiagnozowano dwa główne rejony koncentracji problemów związanych ze złym stanem technicznym budynków oraz współwystępujących problemów społecznych. Największym przedsięwzięciem rewitalizacyjnym w obszarze poprawy warunków mieszkaniowych była rozbiórka tzw. baraków przy ul. Dickmana oraz budowa nowoczesnego i dostępnego budynku komunalnego przy ul. Dickmana 30. Nie mniej ważny był cały proces społeczny związany z przesiedleniem mieszkańców – w części do nowego budynku, a w części do innych części miasta. Oprócz tego w działaniach związanych z poprawą sytuacji mieszkalnictwa komunalnego poddano modernizacji energetycznej budynki na ul. Dickmana 38 i Arciszewskich 23. Wyremontowano też klatkę schodową w budynku przy ul. Żeglarzy 7.
Kolejne potrzeby podobszaru rewitalizacji związane były z brakiem bezpiecznych i wygodnych połączeń pieszych między górnym a dolnym Oksywiem, brakiem przestrzeni rekreacyjnych, złym stanem chodników i dróg, problemami związanymi z deficytami infrastrukturalnymi – m.in. brakiem kanalizacji sanitarnej i deszczowej w częściach obszaru. Zaplanowano i zrealizowano kilka inwestycji dotyczących poprawy funkcjonalności przestrzeni publicznej. W ciągu ul. Arciszewskich poprowadzono chodnik w wąskim i niebezpiecznym dla pieszych wąwozie, wybudowano schody łączące ul. Arciszewskich z ul. Makowskiego, która po zbudowaniu stanowi bezpieczne połączenie z ul. Dąbka. Prace wykonano w powiązaniu z remontem przestrzeni publicznej przy cmentarzu. Inwestycje te znacząco odmieniły oblicze najbardziej historycznej części Oksywia. W rejonie tym przebudowano także skrzyżowania ulic Bosmańskiej, Dąbka, Dickmana, poprawiając bezpieczeństwo pieszych. Jednocześnie rejon skrzyżowań zmienił się w estetyczną przestrzeń sprzyjającą spotkaniom i oczekiwaniu na autobusy.
W zachodniej części podobszaru odpowiedzią na potrzebę połączenia dzielnicy było stworzenie Parku Leśnego, ciągnącego się od ul. Żeglarzy (Oksywie dolne) do ul. Bosmańskiej (Oksywie górne). Pomimo trudnych warunków wyjściowych, jakim były znaczne nachylenie zbocza, bliskie sąsiedztwo terenów osuwiskowych i gęste zadrzewienie, udało się stworzyć przestrzeń, która umożliwia pokonanie trasy osobom o różnej sprawności i kondycji w sposób komfortowy i bezpieczny. Ujawniono też potencjał rekreacyjny lasu, który z przestrzeni postrzeganej za niebezpieczną stał się uczęszczaną trasą spacerową. Dzięki podniesieniu bezpieczeństwa (zarówno poprzez oświetlenie traktu, jak i wygodne wyznaczone trasy do spacerowania) oraz atrakcyjnej formie inwestycji, przedsięwzięcie spotyka się z dużym entuzjazmem gdynian.
Inne przestrzenie rekreacyjne, które stworzono w ramach rewitalizacji to tzw. polana na Osadzie Rybackiej, plac zabaw i teren sportowy przy ul. Żeglarzy oraz ogólnodostępne boiska przy V LO.
Rewitalizacja to przede wszystkim zmierzenie się z problemami i wyzwaniami społecznymi. Mieszkańcy podobszaru Oksywie zyskali dostęp do oferty z zakresu aktywizacji społeczno-zawodowej oraz zostali zaangażowani w wydarzenia sprzyjające integracji – kulturalne, sportowe i edukacyjne. Popularnością cieszył się Fundusz Sąsiedzki – minigranty na działania inicjowane przez lokalne społeczności, mające na celu integrację lub np. zagospodarowanie podwórek. Wyremontowano Placówkę Wsparcia Dziennego przy ul. Dąbka, oferującą wsparcie dla dzieci i rodzin, a w ramach nowowybudowanego budynku mieszkalnego przy ul. Dickmana 30 stworzono świetlicę integracyjną dla mieszkańców, wzmacniano kapitał społeczny, włączając mieszkańców w procesy konsultacyjne. Jednak największym przedsięwzięciem, zarówno jeśli chodzi o inwestycję, jak i zakres działań, było stworzenie nowoczesnego centrum sąsiedzkiego – Przystań Śmidowicza 49, z salą sąsiedzką, kuchnią, pracownią artystyczną, salami wielofunkcyjnymi, salami sportowymi i ogólnodostępnym terenem rekreacyjnym. W Centrum Sąsiedzkim mieszczą się również m.in. siedziby Dzielnicowego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz placówki wsparcia dziennego SPOT Światłowcy i Miejski Klub Seniora. W Przystani funkcjonuje Punkt Bezpłatnych Porad Prawnych, można również skorzystać z bezpłatnych konsultacji psychologicznych. Przystań stała się główną „bazą” skupiającą działania społeczne na podobszarze.
– Dla mnie najważniejszym przedsięwzięciem zrealizowanym podczas działań rewitalizacyjnych jest budowa chodnika wzdłuż ulicy Arciszewskich wraz z murem oporowym. Do tej pory przejście wzdłuż ulicy było bardzo niebezpieczne, a teraz chodnik gwarantuje wygodne przemieszczanie się i poczucie bezpieczeństwa. Dodatkowo to wszystko jest bardzo estetyczne i wkomponowane w zabytkowy charakter miejsca. Podobnie ważny w kontekście wygody i bezpieczeństwa był remont i budowa schodów przy ul. Makowskiego – mówi radna dzielnicowa i mieszkanka Oksywia, Judyta Bork. – Cieszy mnie też, że zostały osiągnięte standardy XXI wieku w budynku, w którym mieszkam – niby rzecz oczywista, a jednak do tej pory nie mieliśmy dostępu do ciepłej, bieżącej wody i ogrzewania. Teraz jest zupełnie inaczej. Rewitalizacja Oksywia zdecydowanie poprawiła nasze bezpieczeństwo, standard i komfort życia.
Mając świadomość wyzwań i potrzeb, jakie nadal występują na podobszarze, na jesień planowane są konsultacje z mieszkańcami odnośnie aktualizacji zapisów Gminnego Programu Rewitalizacji, nad którymi pracuje obecnie Dział Rewitalizacji Laboratorium Innowacji Społecznych.
Działania gdyńskiej rewitalizacji zostały zakwalifikowane do finału międzynarodowego konkursu organizowanego przez Komisję Europejską, REGIOSTARS. Zwycięzcę wyłoni jury podczas gali 9 października w Brukseli, a równolegle trwa głosowanie publiczności – do 8 października każdy może oddać głos na program Gdynia OdNowa za pośrednictwem strony internetowej: https://tinyurl.com/glosujenaGdyniaOdNowa Zachęcamy do głosowania!