Niewielka drewniana rampa posadowiona w okolicach ulicy Uczniowskiej na Witominie to dziś przede wszystkim miejsce spotkań i ćwiczeń deskorolkowych oraz rolkowych trików. Warto jednak wiedzieć, że za tą niepozorną konstrukcją kryje się ciekawa historia. Historia współdziałania mieszkańców, przedstawicieli organizacji pozarządowych i urzędników.
Zachodnia część Witomina, dawna Radiostacja, od 2017 roku objęta jest Gminnym Programem Rewitalizacji. Ten zakłada szereg działań na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, które są kluczowe dla poprawy jakości życia w tej okolicy – w różnych wymiarach. Wszystkie działania ujęte w programie konsultowano z mieszkańcami.
Wśród celów rewitalizacji na Witominie wskazano m.in. wyrównanie szans w dostępie do edukacji, stworzenie warunków umożliwiających integrację, podniesienie jakości przestrzeni publicznej. Stąd w programie dla Witomina nie brakuje dużych inwestycji – jak m.in. budowa centrum sąsiedzkiego Przystań – ale i małych działań z mieszkańcami.
Jednym z nich był projekt „Miejsce tworzenia jest tam, gdzie mieszkasz” zrealizowany przez Fundację Miejsce Tworzenia, z ramienia Laboratorium Innowacji Społecznych. Jednym z założeń tego projektu było zaangażowanie mieszkańców we wspólne stworzenie nowego, symbolicznego miejsca na osiedlu. Zorganizowano w tym celu m.in. spacer terenowy oraz warsztaty, podczas których mieszkańcy poznawali lepiej swoją okolicę, zacieśniali więzi, a także wspólnie pracowali nad zaprojektowaniem nowej przestrzeni.
– Naszym ważnym celem było zainspirowanie lokalnej społeczności, aby mogli zobaczyć, że mają realny wpływ na to, jak wygląda miejsce ich zamieszkania. To ważne, bo z analizy współpracującego z nami psychologa Tomasza Drzazgowskiego wynika, że w świadomości mieszkańców Witomina nie istnieje coś takiego jak przestrzeń osiedla. Młodsi jej nie zauważają, a starszym kojarzy się z dewastacją. Dzięki przeprowadzonym warsztatom projektowym oraz warsztatowi terenowemu mogliśmy po części zaktywizować część mieszkańców i poznać ich potrzeby. Łącznie w projekcie wzięło udział 120 osób, a najbardziej zaangażowaną i otwartą grupą na współpracę były dzieci i młodzież. To z ich inicjatywy powstał projekt rampy jako odpowiedź na potrzebę stworzenia miejsca aktywnego wypoczynku – mówi Klaudia Jarecka-Świeca z Fundacji Miejsce Tworzenia.
Co więcej, uczestnicy warsztatów wspólnie stworzyli makietę fragmentu osiedla, zastanawiając się gdzie umieścić poszczególne jego elementy tak, by życie mieszkańców było bezpieczne i harmonijne. Stworzyli także pełnowymiarowy model rampy – mieli okazję pracować manualnie, nauczyć się pracy z nowymi narzędziami i przekonać, jak wiele pomysłów można zrealizować używając łatwo dostępnych materiałów.
Docelowa, profesjonalna rampa – na wzór tej przygotowanej przez młodzież – w maju stanęła w miejscu wskazanym przez uczestników warsztatów. Niedługo później koniecznym stało się przygotowanie solidnego posadowienia pod rampą. Gdy to zostało wykonane, rampa została ponownie zamontowana.
– Rampa, wynik pracy mieszkańców i Fundacji, wkrótce stanie się częścią większego założenia rekreacyjnego w tym miejscu. O pozwolenie na zagospodarowanie kolejnych części polany chcemy wystąpić jeszcze w tym roku – zapowiada Barbara Marchwicka, kierowniczka Sekcji Użytkownika w Dziale Inwestycji Laboratorium Innowacji Społecznych.
Współpraca z organizacjami pozarządowymi wpisana jest w fundamenty gdyńskiej rewitalizacji. Dla przykładu, przedstawiciele Gdańskiej Fundacji Innowacji Społecznej oraz Stowarzyszenia Społecznej Edukacji „Non Stop” prowadzą na Oksywiu działania wspierające rodziny, dzieci i młodzież z Oksywia, w tym m.in. konsultacje psychologiczne i warsztaty integracyjne. W tej samej dzielnicy Stowarzyszenie Inicjatywa Miasto wspierało mieszkańców w tworzeniu małych, ale ważnych zmian w okolicy. Razem wypracowali projekty mebli miejskich, zagospodarowanie przestrzeni między blokami przy ul. Dąbka, a także pomysł na mural na wiatach przystankowych Stocznia Wojenna. W efekcie powstały estetyczne elementy w przestrzeni publicznej, z których dumni są mieszkańcy dzielnicy. Z kolei na osiedlu ZOH na Chyloni, Fundacja Miejsce Tworzenia we współpracy z Fundacją Zmian Społecznych Kreatywni zrealizowała działania w przestrzeni oraz aktywności artystyczne związane z przestrzenią. Propozycje Fundacji cieszyły się ogromna popularnością wśród mieszkańców osiedla. Materialnym efektem są dwie rzeźby-ławki: Zamenus i Opatuska, od początku do końca zaprojektowane przez mieszkańców i przez nich nazwane. Rzeźby są punktem spotkań i ozdobą osiedla.
– Organizacje pozarządowe są bardzo blisko mieszkańców. Znają ich problemy i wiedzą, czego oczekują. To dla nas ważni partnerzy w prowadzeniu działań rewitalizacyjnych – mówi Monika Listwoń, specjalistka Sekcji Użytkownika w Dziale Inwestycji LIS.
Projekt Gdynia odNowa: Rewitalizacja zachodniej części dzielnicy Witomino-Radiostacja jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020