Proces gdyńskiej rewitalizacji Gdynia OdNowa ma szansę zdobyć nagrodę internautów w europejskim konkursie REGIOSTARS. Gdynia OdNowa jest jedynym tegorocznym polskim projektem zakwalifikowanym do finału pośród wszystkich 262 zgłoszeń z całej Europy! Z tej okazji prezentujemy Wam podobszary objęte rewitalizacją oraz zrealizowane na nich przedsięwzięcia. Dzisiaj przybliżamy Wam Witomino, a dokładnie zachodnią część dawnej dzielnicy Witomino-Radiostacja.

Proces rewitalizacji prowadzony jest w oparciu o Gminny Program Rewitalizacji miasta Gdyni od 2017 r. Jego celem jest podniesienie jakości życia na sześciu obszarach miasta, na których zdiagnozowano wyzwania i potrzeby, m.in. społeczne i infrastrukturalne. Przedsięwzięcia rewitalizacyjne prowadzone są na sześciu podobszarach obejmujących części dzielnic Witomino, Oksywie, Babie Doły, Chylonia oraz Leszczynki.

Granice podobszaru objętego działaniami rewitalizacyjnymi wynikają z analizy wskaźników społecznych, przestrzennych i gospodarczych oraz szczegółowych konsultacji z mieszkańcami w latach 2015-2016. Diagnoza wykazała, że wsparciem rewitalizacyjnym na Witominie powinno się objąć zachodnią część dzielnicy Witomino-Radiostacja, obejmującą „ćwiartkę” obecnego Witomina między granicą Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, ul. Chwarznieńską i Rolniczą.

Podobszar Witomino to przede wszystkim osiedle bloków i wieżowców, wybudowane na przełomie lat 60-tych i 70-tych, które, jak większość podobnych założeń z tego okresu, mierzy się ze szczególnego rodzaju wyzwaniami, a z drugiej strony posiada zasoby. Bliskość terenów rekreacyjnych, w tym TPK, dużo zieleni międzyblokowej, bardzo dobra dostępność komunikacyjna, bogate wyposażenie w infrastrukturę społeczną oraz bliskość punktów usługowo-handlowych to główne potencjały rewitalizowanej części Witomina. Na podobszarze znajdują się m.in. dwie szkoły podstawowe (publiczna i prywatna), przedszkole, żłobek, SM Senior, w której świadczone są usługi zdrowotne, placówka wsparcia dziennego SPOT Młodorośli i Klub Seniora. Ważnym zasobem jest kompleks sportowo-rekreacyjny przy SP 35.

Jednocześnie jest to podobszar, na którym znajduje się najwięcej mieszkań komunalnych spośród wszystkich sześciu podobszarów rewitalizacji. Są one zlokalizowane zarówno w budynkach stanowiących w 100% mienie komunalne, jak i w budynkach wspólnotowych na całym podobszarze. Powszechny jest problem z miejscami postojowymi, nieprzepisowym parkowaniem oraz brakiem wystarczającego oświetlenia przestrzeni publicznej. Układ przestrzenny osiedla jest nieintuicyjny i sprzyja konfliktom przestrzennym na linii pieszy-kierowca.

Z konsultacji oraz badań społecznych z 2016 r. wyłaniał się obraz społeczności niezwiązanej z dzielnicą, hermetycznej, niewykazującej aktywności obywatelskiej. Wskazywano na brak poczucia bezpieczeństwa i na problemy związane ze spożywaniem alkoholu w przestrzeni publicznej oraz wandalizmem.

Odpowiedzią na problemy społeczne na Witominie były projekty dotyczące aktywizacji społeczno-zawodowej oraz rozwoju usług społecznych. Ważnym elementem była także kontynuacja oferty usług realizowanych już na podobszarze przez: placówkę wsparcia dziennego prowadzoną przez Stowarzyszenie na rzecz Dzieci i Młodzieży „Vitava”, a następnie Fundację Młodorośli,  Miejski Klub Seniora „Witomino”, a także Dzielnicowy Ośrodek Pomocy Społecznej, który znalazł swoją siedzibę w nowopowstałym Centrum Sąsiedzkim Przystań Widna 2A. Podczas działań rewitalizacyjnych lokalną społeczność włączano w procesy o charakterze inwestycyjnym i zmian przestrzennych zachodzących na podobszarze. Tworzono możliwości dla budowania więzi sąsiedzkich poprzez wydarzenia kulturalne i sportowe, pikniki, festyny, spotkania konsultacyjne, Fundusz Sąsiedzki. Dzięki pracy i zaangażowaniu organizacji pozarządowych Fordewind i Miejsce Tworzenia aktywizowano dzieci, młodzież i całe rodziny do wspólnych działań.

Malowanie muralu z symbolami witomińskimi z młodzieżą.
Kino Witomino.
Projekt Witaminacja.

– Mnie najbardziej cieszy każda aktywność mieszkańców zorientowana na swoje sąsiedztwo, zarówno sąsiadów, jak i najbliższe otoczenie miejsca, w którym mieszkają – mówi Monika Listwoń, pracowniczka Laboratorium Innowacji Społecznych, opiekunka podobszaru Witomino. – Zielone inicjatywy w ramach Funduszu Sąsiedzkiego, malowanie muralu, wiosenne akcje: sprzątania z okazji Dnia Ziemi i siania łąki kwietnej na polanie – to wszystko sprawia, że osiedle jest nie tylko ładniejsze, ale i bliższe mieszkańcom, traktowane przez nich jako „nasze”. I taki jest cel rewitalizacji, która – przypomnijmy – jest procesem przede wszystkim społecznym, mianowicie aktywni mieszkańcy utożsamiający się z miejscem swojego zamieszkania.

Przedsięwzięcia inwestycyjne, realizowane w ramach rewitalizacji, można podzielić na działania dotyczące podnoszenia jakości i funkcjonalności przestrzeni publicznych, działania dotyczące podnoszenia jakości warunków mieszkaniowych oraz wybudowanie Centrum Sąsiedzkiego, które było jednym z największych przedsięwzięć rewitalizacyjnych, zarówno jeśli chodzi o prace budowlane, jak i samą działalność.

Centrum Sąsiedzkie, czyli Przystań Widna 2A, jest odpowiedzią na postulaty mieszkańców dotyczące braku miejsca do spędzania czasu i integracji sąsiedzkiej dla wszystkich grup wiekowych. Przystań Widna 2A to miejsce dedykowane rozwojowi różnorodnych inicjatyw skierowanych do mieszkańców i przez nich inicjowanych, wspierających budowanie związków z dzielnicą oraz kształtowanie lokalnej tożsamości.

– Nasz Dom Sąsiedzki odnotowuje średnio niemal 1000 odwiedzin w miesiącu. Mieszkańcy przychodzą i z przyjemnością do nas wracają. Organizujemy dla nich oraz przede wszystkim z ich pomocą zajęcia cykliczne i jednorazowe, starając się, aby nasza oferta była bogata, skierowana do różnych grup wiekowych — mówi Jędrzej Sołtysiak, kierownik Działu Przestrzeni Społecznych Laboratorium Innowacji Społecznych. – To wielka radość i satysfakcja, kiedy widzimy, że ludzie się u nas poznają i chętnie spędzają razem czas, a następnie angażują w sąsiedzkie inicjatywy. W Przystani Widna 2A, oprócz Domu Sąsiedzkiego, działa jeszcze filia Biblioteki Gdynia. Odbywają się także konsultacje z psychologiem oraz nieodpłatne porady prawne.

Przystań Widna 2A // fot. Przemysław Kozłowski

Przystań Widna 2A // fot. Przemysław Kozłowski

Przystań Widna 2A // fot. Przemysław Kozłowski

W ramach poprawiania jakości przestrzeni publicznej powstała polana rekreacyjna, sąsiadująca z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym. Składające się na nią ścieżki, place zabaw, urządzenia do street workout’u oraz wybieg dla psów zachęcają do spacerów, wypoczynku i uprawiania sportu. Przy Szkole Podstawowej nr 35 wybudowano boisko i bieżnię, które uzupełniają kompleks sportowy dostępny dla mieszkańców dzielnicy. Przebudowano ulicę Nauczycielską oraz przylegające do niej chodniki, postawiono brakujące dotychczas oświetlenie oraz wybudowano system odprowadzania wód deszczowych i kanalizację deszczową.

Polana rekreacyjna na Witominie. Widok z lotu ptaka // fot. Michał Sałata
Polana rekreacyjna na Witominie. Widok z lotu ptaka // fot. Michał Sałata
Boisko przy SP nr 35 // fot. gdynia.pl
Ulica Nauczycielska // fot. LIS

Istotne działania rewitalizacyjne dotyczą poprawy warunków zamieszkania, zarówno w budynkach komunalnych, jak i budynkach wspólnotowych. Najważniejsza inwestycja w zasobie komunalnym dotyczyła kompleksowej modernizacji energetycznej i remontów w budynkach wielorodzinnych przy ul. Chwarznieńskiej 6 i 8 wraz z wymianą instalacji. Oprócz tego wspólnoty mieszkaniowe otrzymały dotacje na przeprowadzenie remontów części wspólnych budynków przy ul. Widnej 2-7 oraz 11-13,  Nauczycielskiej 5, Pogodnej 2, Rolniczej 10, 12, 14, 16.

– Najbardziej cieszą mnie działania przeprowadzone w moim najbliższym otoczeniu, czyli remont klatek schodowych i wymiana pionów kanalizacyjno-wodociągowych. Żyje nam się znacznie lepiej i wygodniej – mówi mieszkaniec Witomina, pan Zbigniew Grzelak. – Nieustannie kibicuję działaniom kulturalnym w Centrum Sąsiedzkim Przystań Widna 2A. To miejsce integruje mieszkańców, z przyjemnością patrzy się, jak ludzie gromadzą się na spektaklach, projekcjach filmowych i innych wydarzeniach. Możliwość posadzenia roślin ozdobnych przy klatkach schodowych na Widnej 2 też dała nam dużo radości. To wszystko pięknie wygląda. Niewielka rzecz, a wpływa na samopoczucie i codzienny komfort życia. 

Termomodernizacja bloku przy ul. Chwarznieńskiej 6 // fot. gdynia.pl

Na jesień planowane są konsultacje z mieszkańcami odnośnie aktualizacji zapisów Gminnego Programu Rewitalizacji, nad którymi pracuje obecnie Dział Rewitalizacji Laboratorium Innowacji Społecznych.

Działania gdyńskiej rewitalizacji zostały zakwalifikowane do finału międzynarodowego konkursu organizowanego przez Komisję Europejską, REGIOSTARS. Zwycięzcę wyłoni jury podczas gali 9 października w Brukseli, a równolegle trwa głosowanie publiczności – do 8 października każdy może oddać głos na program Gdynia OdNowa za pośrednictwem strony internetowej: https://tinyurl.com/glosujenaGdyniaOdNowa Zachęcamy do głosowania!